İLK TUNÇ DÖNEMİ ŞANLIURFA YERLEŞMELERİ


İlci M. İ., Ekinci A.(Yürütücü)

Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2017 - 2019

  • Proje Türü: Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje
  • Başlama Tarihi: Aralık 2017
  • Bitiş Tarihi: Haziran 2019

Proje Özeti

Bu tez, Şanlıurfa’da kazısı yapılan İlk Tunç Çağı (M.Ö.3000-2000) yerleşimlerini, sosyo-kültürel, mimari, ekonomik ve politik yönlerini arkeolojik bulgular ışığında mümkün ölçüde açıklamayı hedeflemiştir. Bu doğrultuda öncelikle Anadolu’daki tarih öncesi zaman dilimleri ele alınmıştır. Anadolu’daki Bronz Çağı konu dâhilinde kapsamlı incelenmiştir. Araştırmanın omurgasını oluşturan ikinci bölümde Şanlıurfa’daki İlk Tunç Çağı yerleşimlere yer verilmiştir. 1985 yılında yapımına başlanan Birecik ve Karkamış Barajlarının inşası nedeniyle benzeri görülmemiş bir arkeolojik araştırma örneği yaşanmıştır. Bunun sonucu olarak, sistematik yapılan kazılarda arkeolojik bir bilgi patlaması yaşanmıştır. Yaklaşık 5000 yıllık bir geçmişe sahip olan bu yerleşim yerleri; sosyal yaşam, sosyal statü, mimari plan, dini inanışlar, ölü gömme kültü ve prestijin sembolü olan bronzdan ve gümüşten yapılan objeler gibi kültürel mirasları bizlere aktarmaktadır. Araştırılan bu yerleşim yerleri İlk Tunç Çağı boyunca sanılanın aksine izole olmuş bir yapıda olmayıp, Kuzey Suriye ve Batı Anadolu ile uzun mesafe ticaretleri gerçekleştirdiğine dair kanıtları bizlere sunmuştur. İnceleme konusuna dâhil olan yerleşim yerlerinin çoğu baraj suları altında kaldığı için araştırmalarına devam edilmemiştir. Ancak araştırma süresi boyunca konumuz bağlamında elde edilen önemli bulgulara bu tezde yer verilmiştir. Elde edilen bulgular ve yerleşim yerleri hakkındaki değerlendirmeler çeşitli arkeolog ve bilim adamlarının görüşlerinden faydalanılmak üzere kaleme alınmıştır