İlci M. İ., Ekinci A.(Yürütücü)
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2017 - 2019
Bu tez, Şanlıurfa’da kazısı yapılan İlk Tunç Çağı (M.Ö.3000-2000)
yerleşimlerini, sosyo-kültürel, mimari, ekonomik ve politik yönlerini arkeolojik
bulgular ışığında mümkün ölçüde açıklamayı hedeflemiştir. Bu doğrultuda öncelikle
Anadolu’daki tarih öncesi zaman dilimleri ele alınmıştır. Anadolu’daki Bronz Çağı
konu dâhilinde kapsamlı incelenmiştir. Araştırmanın omurgasını oluşturan ikinci
bölümde Şanlıurfa’daki İlk Tunç Çağı yerleşimlere yer verilmiştir. 1985 yılında
yapımına başlanan Birecik ve Karkamış Barajlarının inşası nedeniyle benzeri
görülmemiş bir arkeolojik araştırma örneği yaşanmıştır. Bunun sonucu olarak,
sistematik yapılan kazılarda arkeolojik bir bilgi patlaması yaşanmıştır. Yaklaşık 5000
yıllık bir geçmişe sahip olan bu yerleşim yerleri; sosyal yaşam, sosyal statü, mimari
plan, dini inanışlar, ölü gömme kültü ve prestijin sembolü olan bronzdan ve gümüşten
yapılan objeler gibi kültürel mirasları bizlere aktarmaktadır. Araştırılan bu yerleşim
yerleri İlk Tunç Çağı boyunca sanılanın aksine izole olmuş bir yapıda olmayıp, Kuzey
Suriye ve Batı Anadolu ile uzun mesafe ticaretleri gerçekleştirdiğine dair kanıtları
bizlere sunmuştur. İnceleme konusuna dâhil olan yerleşim yerlerinin çoğu baraj suları
altında kaldığı için araştırmalarına devam edilmemiştir. Ancak araştırma süresi
boyunca konumuz bağlamında elde edilen önemli bulgulara bu tezde yer verilmiştir.
Elde edilen bulgular ve yerleşim yerleri hakkındaki değerlendirmeler çeşitli arkeolog
ve bilim adamlarının görüşlerinden faydalanılmak üzere kaleme alınmıştır