YARALAMALI TRAFİK KAZALARINDA CEZA MUHAKEMESİ KANUNUNA GÖRE SAĞLANAN UZLAŞMANIN SİGORTA TAZMİNATI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ


Creative Commons License

KAYA M. İ., tatlı b.

Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, cilt.26, sa.2, ss.33-72, 2022 (Hakemli Dergi) identifier

Özet

Ceza Muhakemesi Kanunu m. 253/19, uzlaşmanın sağlanması halinde, soruşturma konusu suç nedeniyle tazminat davası açılamaz; açılmış olan davadan feragat edilmiş sayılır hükmünü içermektedir. Ancak ceza yargılamasını ilgilendiren bir kanunda yapılan bu düzenleme sadece ceza davasına ilişkin anlaşmazlıkları değil, aynı zamanda hukuk davalarını da doğrudan etkilemektedir. Esasında bu hüküm ile suçtan zarar gören ile suçun faili arasında yapılacak uzlaşma ile suçtan zarar görenin zararının giderilmesi, sosyal barışın korunması ve mahkemelerin iş yükünün hafifletilmesi amaçlanmakta iken, hükmün katı uygulanması halinde hakkaniyete aykırı sonuçlar ortaya çıkmaktadır. Bu düzenlemenin Ceza Muhakemesi Kanunu’nda yapılmış olması nedeniyle, uzlaştırma yapılmasındaki önceliğin, cezai ihtilafı sona erdirmek yönünde olması gerekmektedir. Uzlaşmanın hukuki sorumluluk alanındaki etkisinin cezai sorumluluğu olan kişi/kişiler ile sınırlı olması ve sadece bunların hukuki sorumluluğunu sona erdirmesi gerekirken, hukuki sorumluluğu olan diğer müteselsil sorumlular bakımından aynı sonuca varılmaktadır. Özellikle, Karayolları Trafik Kanunu m. 111/2 hükmü ve tazminata dair kesinleşen mahkeme kararından sonra maluliyet oranının artması nedeniyle yeniden ödeme yapılmasının talep edilmesinin mümkün olduğuna ilişkin yerleşik Yargıtay kararları dikkate alınarak yapılacak bir değerlendirme, bu sonuca ulaşılmasını sağlamaktadır.
Art. 253/19 of Criminal Procedure Code states that if a reconciliation is reached, a lawsuit for compensation cannot be filed for the crime that is the subject of the investigation; the lawsuit filed is deemed to have been waived. However, this regulation made in a law concerning criminal proceedings directly affects not only the disputes regarding the criminal case, but also the civil cases. In fact, with this provision, while the reconciliation between the injured party and the perpetrator of the crime aims to remedy the damage, protect social peace and alleviate the workload of the courts, unjust results may arise if the provision is strictly enforced. Since this regulation is made in the Criminal Procedure Code, the priority in reconciliation is to end the criminal conflict, the results of the mediation should be limited to the person/persons with criminal responsibility, and only end their legal liability, the same outcome for other jointly and severally liable persons with legal responsibility should not be reached.