Gazi Kitabevi, Ankara, 2018
ÖN SÖZ
Dünya ekonomisinde ticari ilişkilerin artmasının doğal sonucu olarak parasal ve finansal ilişkiler de artmaktadır. Bu durum; farklı sosyal ve kültürel yapılara sahip ülkelerin insanları arasında uygulamaların darlığına bağlı olarak kısıtlar ortaya çıkarmaktadır. Bununla birlikte, sahip olduğu fonları farklı motivasyon ve kültürel çevreye bağlı olarak değerlendirmek isteyen bireylerin varlığı çeşitli finansal araç ve tercih olanaklarını gerekli kılmaktadır. Özellikle bu açıdan İslam Dini’nin gereklilerine bağlı olarak, ellerindeki fonları değerlendirme talebinde bulunan bireylerin kaynaklarının ekonomiye kazandırılmasına yönelik mekanizmalar bu çerçevede geliştirilmektedir. Bu öncelikle Bankacılık alanında ortaya çıkmıştır. Bu uygulamalar ilgili ülkelerde finansal sistemin derinleşmesine araç çeşitliliği yoluyla bir katkı sağlamıştır. Bunun sonucunda, kâr ve zarara ortaklık olarak tanımlanan katılım bankacılığı veya araçları ortaya çıkmıştır. Bu anlayışın en temel özelliği, dayanak varlıklarının “reel” varlıklar olmasıdır.
Katılım finans anlayışı ülkemizde ve tüm dünyada önemini her geçen gün arttırmakta ve hızlı bir gelişim göstermektedir. Diğer İslam ülkelerinde “İslami Bankacılık” olarak adlandırılan bu faaliyetler, Türkiye’de 5411 Sayılı Bankacılık Kanunu ile “Katılım Bankacılığı” olarak faizsiz bankacılık faaliyetleri kapsamında yürütülmektedir. Bununla birlikte, Türkiye'de katılım bankacılığı başta olmak üzere genel olarak katılım finans piyasasının potansiyeli yüksek olmakla birlikte, konvansiyonel finansal sistemin büyüklüğü ile kıyaslandığında ölçeğinin oldukça küçük kaldığı gözlenmektedir. Bunun temel nedeni, faizsiz sistemin tam olarak anlatılamamasıdır. Bu durumdan hareketle, tanıtım ve bilgilendirme faaliyetlerinin farklı etkinliklerle arttırılması bir görev olmaktadır. Katılım bankacılığı, katılım sigortacılığı ve genel olarak katılım finans alanı her ne kadar son dönemde bazı üniversitelerde öğretim programına ders olarak girmiş olsa bile, bu konu hakkında çalıştay, sempozyum vb. etkinlikler düzenlenmesi, stratejik bir faaliyet olmaktadır. Bu kapsamda bu alan akademisyenlerimizin de dikkatini çekmiş ve başta işletme (yönetim, finans, muhasebe ve pazarlama ana bilim dalları), iktisat, kamu yönetimi ve hukuk bilimleri olmak üzere çeşitli disiplinlerde ele alınmıştır. Bu açıdan değerlendirildiğinde Katılım Finans disiplinlerarası bir inceleme alanıdır. Farklı disiplinlerin ve onların farklı bakış açılarının biraraya getirildiği organizasyonların düzenlenmesi oldukça zordur. Bu durum; “I. Uluslararası Sigortacılık, Bankacılık ve Finans Sempozyumu”nun değerini ve önemini daha da arttırmaktadır.
Sempozyumun düzenlemesine ilişkin bu zorlu süreçte; sempozyumun onur kurulunda, bilimsel sekreteryasında ve bilim kurulunda yer alan akademisyenler ve bürokratlar ile birlikte sürece katkı sağlayan Bankacılık ve Sigortacılık Yüksek Okulu idari ve akademik çalışanlarına gönülden teşekkür ederiz. Ayrıca bildirilerini hazırlayan ve sunuan tüm yazarlara, sempozyuma konuşmacı olarak katılan bürokrat ve akademisyenlere teşekkür ederiz. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi rektörümüz ve aynı zamanda sempozyumumuzun onursal başkanı Prof. Dr. Sn. Yusuf Tekin’e sempozyumun düzenlenmesi sürecinde vermiş olduğu destekler için teşekkürü bir borç biliriz. Katılım Finans’ın “Katılım Sigortacılığı” ve “Katılım Bankacılığı” konularına ilişkin teorik ve ampirik çalışmalarının sözlü bir biçimde sunulduğu “I. Uluslararası Sigortacılık, Bankacılık ve Finans Sempozyumu”nun bir çıktısı olarak hazırlanan bildiri özet kitapçığının tüm paydaşlara faydalı olması dileğiyle…
I. Uluslararası Sigortacılık, Bankacılık ve Finans Sempozyumu Düzenleme Kurulu Adına
Düzenleme Kurulu Başkanı
Prof. Dr. Ganite KURT
Ankara, 2018