Koronavirüs Döneminde Güncel Hukuki Meseleler Sempozyumu, İstanbul, Turkey, 29 - 30 May 2020, pp.307-312
17 November 2019 is the date of when
the trace of the pandemic of COVID-19, one of the biggest challenges encountered
in the world, is first detected. The Chinese Government has treated dozens of
infected cases at Wuhan on December 31, 2019, which was also confirmed by the
National Health Commission of the PRC. The
pandemic affected almost all the countries over the globe. This epidemic, which
deeply affected the human species, posed a great threat to the first public
health. In addition to bringing a major health problem to the human species, the
virus of COVID-19 has shaken the economy of countries especially ones struggling
with pandemics seriously. Wontless measures have been taken in the economic
field and continuously updated measures continue to be put into effect in the
tax field, which is the largest income item of the states.
A number of regulations have come
into force in the field of tax law. A detailed list has been announced by the
Revenue Administration who determines the sectors effected by the pandemic and
need to be covered by force majeure. In addition, businesses whose activities
were temporarily closed were evaluated within this scope. All taxpayers earning
self-employment and commercial and agricultural income taxpayers who keep books
on the basis of balance sheet and operating account are evaluated within the
scope of force majeure. Within the scope of force majeure, the time and payment
terms of some declarations have been delayed. Along with these arrangements,
many regulations such as a temporary VAT reduction in the Air Transportation
sector, postponement of the Accommodation Tax, postponement in Tax Penalties,
Deferral of Corporation Tax payments, Municipalities SSI (Social Security
Institution) payment postponement and changes in Customs Legislation have come
into force. In addition to tax regulations, large-scale enhancements also came
into force in the financial field.
In Germany, changes in Customs
Legislation, tax incentives and deductions, delays in the payment periods of
taxes such as Corporate Tax, Income Tax and VAT, exemptions from some taxes in
employers bonuses, delays in tax penalties, Flexibility in Electricity Duty
Act, Aviation Tax and Insurance Tax flexibility, VAT discounts for restaurants,
cafes and bars and many other regulations have come into force.
In the United States, when we look at
the state, many regulations have been brought in. Since the states have a certain
autonomy, each state has implemented many regulations according to their
location. Central government across the country; Tax incentives for businesses
with fewer than 500 employees (The Families First Coronavirus Response Act),
incentives for employers and self-employed taxpayers, delays in Income and
Corporate Tax, net operating losses (NOLs) earned in 2018, 2019, or 2020 and
carry back those losses five years and many other regulations have come into
force.
In the present study, first we will give
a detailed discussion on the tax regulations brought in during the period of COVID-19
Period in Turkey. Then, these regulations will be compared with two different
countries including Germany and United States. At the conclusion part, we will
try to share our perspectives and recommendations by taking advantage of the
Comparative Law discipline.
İnsan türünün başına gelebilecek en büyük musibetlerden
biri olan COVİD-19 (Yeni Koronavirüs Hastalığı - SARS‑CoV‑2) pandemisinin
izinin ilk tespit edildiği 17 Kasım 2019 tarihidir. Çin Hükümeti Sağlık
otoritelerince Vuhan’da 31 aralık 2019
tarihinde düzilerce enfekte olmuş
vakaları tedavi ettiğini doğrulamıştır. Dünya genelinde hemen hemen bütün
ülkelere sirayet etmiştir. İnsan türünü derinden etkileyen bu salgın ilk kamu
sağlığına büyük bir tehdit oluşturmuştur. İkinci olarak insan türünün başına
büyük bir sağlık probleminin getirmesinin yanında pandemiyle mücadele eden
ülkelerin ekonomisini çok ciddi bir şekilde sarsmaya devam etmektedir. Ekonomik
alanda alışılmadık tedbirler alınmaya başlanmıştır. Devletlerin en büyük gelir
kalemi olan vergi alanında da sürekli güncellenen tedbirler yürürlüğe konmaya
devam etmektedir.
Türkiye’deki vergi alanında düzenlemelere baktığımızda mücbir sebep
hükümlerinden faydalandırılması amacıyla Hazine ve Maliye Bakanlığınca yapılan
çalışmalar kapsamında 518 sıra nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği hazırlanmış
ve 24 Mart 2020 tarih ve 31078 Mükerrer sayılı Resmî Gazetede yayımlanarak
yürürlüğe girmiştir. Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından hangi sektörlerin
mücbir sebep kapsamında olacağını belirleyen detaylı bir liste açıklanmıştır.
Bunun yanında faaliyeti geçici süreliğine kapatılan işletmeler de bu kapsamda
değerlendirilmiştir. Bilanço ve işletme hesabı esasına göre defter tutan ticari
ve zirai kazanç elde eden mükellefler ile serbest meslek kazancı elde eden gelir
vergisi mükelleflerinin tamamı mücbir sebep kapsamında değerlendirilmiştir. Mücbir
sebep kapsamında bazı beyannamelerin verilme zamanı ve ödeme süreleri ertelenmiştir.
Bu düzenlemelerle beraber Hava Yolu Taşımacılığı sektöründe KDV indirimi,
Konaklama Vergisi’nin ertelenmesi, Vergi Cezalarında zımni af, Kurumlar Vergisi
Beyannamesinin verilmesi ve ödenmesinin ertelenmesi, Belediyelerin SGK (Sosyal
Güvenlik Kurumu) ödeme ertelemeleri, Gümrük mevzuatında değişiklikler gibi bir
çok düzenleme yürürlüğe girmiştir. Vergi düzenlemerinin yanında mali alanda da büyük
çaplı düzenlemeler hayata geçmeye devam etmektedir.
Almanya’ya baktığımızda genel başlıklar altında sıralarsak; Gümrük
mevzuatında değişiklikler, vergi teşvikleri ve indirimleri, Kurumlar Vergisi,
Gelir Vergisi ve KDV gibi vergilerin ödeme zamanlarının ertelemeleri, işverenlerin
ikramiye ödemelerinde bazı vergilerden muafiyetlikler, vergi cezaları ve
zamlarına yönelik ertelemeler, Enerji Vergisi (Electricity Duty Act), Havacılık
Vergisi (Aviation Tax) ve Sigorta Vergisinde (İnsurance Tax) esneklikler, restoran,
kafe ve barlara yönelik KDV indirimleri ve daha birçok düzenlemeyi hayata
geçirmiştir.
Amerika Birleşik Devletlerinde ise eyalet bazında baktığımızda çok
sayıda düzenleme hayata geçtiğini görüyoruz.
Eyaletlerin belirli bir özerkliğinin olması nedeniyle her eyalet kendi
konumlarına göre çok sayıda düzenlemeyi
hayata geçirmiştir. Bunun yanında merkezi hükümet ülke genelinde; The Families
First Coronavirus Response Act ile 500’den az çalışanı olan işletmelere yönelik
vergi teşvikleri, İşverenlerin ve Serbest Meslek Sahibi Mükelleflerin Sosyal
Güvenlik Vergisine yönelik teşvikler, Gelir ve Kurumlar Vergisi ile ilgili
ertelemeler, Şirketlerin Net Faaliyet Zararlarının geriye yürütebilme imkanı ve
daha birçok düzenlemeyi hayata geçirmiştir.
Bu çalışmada ilk başta COVİD-19 döneminde yukarıda ana başlıklar halinde
ele aldığımız Türkiye’deki vergi düzenlemelerinin detaylı bir şekilde ele
alacağız. Bunun ardından Türkiye, Almanya ve Amerika Birleşik Devletlerindeki
vergi düzenlemelerinin izini sürerek ne tür benzerlikler ve farklılıkların olduğunu ortaya koyacağız. Nihayetinde Karşılaştırmalı
Hukuk disiplininin faydalarından yararlanarak öneriler sunmaya çalışacağız.