Akademik Veri Yönetim Sistemi
Toprak İşveren Dergisi, sa.139, ss.14-23, 2023 (Hakemsiz Dergi)
Dünya ekonomisindeki büyüme, nüfüs artışı ve şehirleşme oranının yükselmesi,
enerjiye olan talebi hızla artırmaktadır. Günümüzde artan enerji talebinin oldukça
büyük bölümü (%80-85), hala kömür, petrol ve doğal gazdan oluşan fosil yakıtlardan
karşılanmaktadır. Fosil yakıtların yakılması sonucu ortaya çıkan karbondioksit,
ısının uzaya çıkışını yavaşlatarak sera gazlarının oluşumuna neden olmaktadır.
Sera gazlarının oluşumunda fosil yakıtlardan sonra ormansızlaşma ve tarım
arazilerinin kullanımı da etkin rol oynamaktadır. Oluşan sera gazı emisyonu, küresel
iklim değişikliğine yol açarak, tüm canlı türlerinin yok olmasına neden
olmaktadır. Bu olası sonuçların yarattığı endişe, iklik değişikliği ve enerji
ile ilgili bilimsel çalışmaları hızlandırmıştır. Bu doğrultuda bir yandan fosil
yakıtların neden olduğu sera gazlarının yol açtığı iklim değişikliğine çözüm
aramak üzere çeşitli uluslararası girişimlerde bulunulmuş, öte yandan hızla
yeni ve yenilenebilir enerji kaynaklarına (YEK) yönelik çalışmalar
yoğunlaşmıştır.
Tüketilebilen enerji kaynakları olan kömür, petrol ve
doğalgazdan oluşan fosil yakıtlarının dünyadaki rezervleri sınırlıdır. Fosil
yakıtların son yıllardaki aşırı tüketimi, bu yakıtların ekonomik ömrünü
kısaltmıştır. Yeni rezervler keşfedilmedikçe dünyadaki kömür rezervlerinin 139 yıl,
petrol rezerlverinin 53,5 yıl ve doğal gaz rezervlerinin 48,8 yıl ömürleri kaldığı ileri sürülmektedir (BP, 2021: 16,
34, 46). Öte yandan fosil yakıtların tüketiminin yüksekliği, doğaya önemli
ölçüde karbondioksit (CO2) salınmasına, bu durum da iklim değişikliğinin
hızlanmasına neden olmaktadır. Belirtilen bu nedenlerle başta Avrupa Birliği
(AB) ülkeleri olmak üzere, dünyada birçok ülke, özellikle de Almanya fosil
yakıt kullanımını azaltarak yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelmişlerdir.
Bu çalışmanın amacı, önemi giderek artan yenilenebilir
enerji kaynaklarına ilişkin bilgi vermek ve yenilenebilir enerji
politikalarının Türkiye’deki uygulamalarını araştırmaktır. Bu amaç
doğurultusunda öncelikle yenilenebilir enerji kaynakları ve yararları üzerinde
durulmuştur. Ardından yenilenebilir enerji türleri ve dünya elektrik
tüketimleri içindeki paylarına yer verilmiştir. Son olarak da Türkiye’nin
yenilenebilir enerji kaynakları ve YEK ile ilgili izlediği politikalar
değerlendirilmiştir.