Sandıklı, Bektaşiliğin yoğun olarak faaliyet gösterdiği bir yerleşim birimidir. XIII. yüzyıldan itibaren, Hacı Bektaş Veli ile birlikte, Anadolu’da faaliyet göstermeye başlayan Bektaşilik, Sandıklı’da pek çok tekke ve türbeye sahip olmuştur. Koluaçık Hacım Sultan tarafından kurulan Kalenderi tekkesi XVI. yüzyılda Bektaşi tekkesine dönüşmüştür. Ayrıca Mürüvvet Baba, Koyun Baba, Şeyh Kavak (Kavaf) Dede, Kulacık Ali, Yalıncak Baba ve Menteş Baba tekke ve türbeleri Sandıklı’da faaliyet gösteren diğer Bektaşi merkezleridir. XX. yüzyılın başlarına kadar varlıklarını koruyan bu kurumların 1826 yılında Yeniçeri Ocağı’nın ilgası sırasında Bektaşiliğin de yasaklanması sebebiyle bir süre faaliyetleri sekteye uğramış, ancak bu tekkelerin ehl-i sünnet çizgide olmaları yasağı en az zararla atlatmalarını sağlamıştır. Böylece Sandıklı’da Bektaşilik 1925 yılında tüm tekke ve türbelerin kapatılmasına kadar mevcudiyetini korumuştur. Adı geçen tekke ve türbeler birer inanç merkezi olmanın ötesinde misafirler için konaklama ve barınak vazifesi görmüştür. Ayrıca bu kurumlar toplumsal açıdan sosyal dayanışma, birlik ve beraberlik gibi işlevler ifa etmiştir. Bu çalışmada tarih boyunca Sandıklı’daki Bektaşi faaliyetleri ortaya konulmaya çalışılmaktadır.
Sandıklı is a settlement in which Bektashism operates intensively. XIII. century onwards, together with Haci Bektas Veli, Bektashism has started to operate in Anatolia, has had many lodges and tombs in Sandıklı. Kalenderi lodge, founded by Koluacik Hacim Sultan, was turned into Bektashi lodge in the XVI. centruy. Also, Mürüvvet Baba, Koyun Baba, Sheikh Kavak (Kavaf) Dede, Kulacık Ali Baba, Yalıncak Baba and Mentes Baba lodges and tombs, are the other Bektashi centers of operating in Sandıklı. Until the beginning of the XXth century, protecting the assets of these institutions during the abolition of the Bektashi Janissary Corps in 1826 due to the prohibition of activities was disrupted for a while, but those lodges are in line with the least damage the ehl-i sunnet has to spend. Thus, Bektashism in Sandıklı kept its existence up to the closure of all religious lodges and tombs in 1925. Above-mentioned lodges and tombs, besides being religious centers for guests, served as accommodation and shelter. In addition, those lodges have been performing functions such as the social perspective, social solidarity, unity and togetherness. In this study, Bektashi activities will be introduced throughout the history in Sandıklı.
