20.yüzyıl itibariyle çeviri alanında gerçekleşen başkalaşım karşımıza çeviribilim olarak çıkarken, beraberinde birçok devrimsel kuramsal yaklaşım getirmiş ve metin incelemesi noktasında çeşitli ve zengin bir platform oluşmuştur. Ortaya çıkan birçok kuramsal paradigmadan Gideon Toury’nin erek odaklı kuramı ve betimleyici çeviri araştırmaları da hedef kültürün çeviri metne olan etkisini gözlemleme fırsatı sağlarken; matriks normları, metinsel-dilsel normlar aracılığı ile yapılacak karşılaştırmalar, çevirmenin kaynak kültüre yakınlığını diğer bir deyişle çevirinin yeterliğini ve erek kültüre yakınlığını yani kabul edilebilirliğini ortaya koymaktadır. Bu çalışmanın amacı bu kavramlar üzerinden Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları ve Yapı Kredi Yayınlarına ait iki farklı çevirmen tarafından çevrilen Daniel Defoe’nun Robinson Crusoe isimli eserinin çevirileri üzerinde yapılacak inceleme ile yapısal farklılıkları ve çevirmenlerin biçemsel tercihleri bağlamında bir kıyas, anlama ortaya koymaktır. Çevirinin iyi ya da kötü olarak nitelendirildiği ve eş değerlilik arayan buyurgan yaklaşım yerine, Gideon Toury’nin öne sürdüğü zaten var olan eş değerlilik fikri üzerine epistemolojik bir paradigmadan çevirinin nasıl tezahür ettiği incelenmiştir. Dolayısıyla bu çalışmada erek odaklı kuram çerçevesinde çeviriler ve çevirmenlerin bağlı oldukları yayın evleri incelenirken elde edilen veriler, birbirine yakın düşüncede olan yayınevlerinde çalışan çevirmenlerden farklı yeterlilik ve kabul edilebilirlik eğiliminde çeviriler yapıldığını ortaya koymuştur. Bu bağlamda, bu çalışma, Toury’nin normları üzerinden, birbirine yakın ideolojiden yayınevlerinin çevirmenlerinin farklı tercihlerine odaklanması itibariyle özgün bir çalışma olmuştur.
While the metamorphosis in the field of translation in the 20th century has emerged as translation studies, it has brought many revolutionary theoretical approaches with it and a diverse and rich platform has been formed at the point of text analysis. While Gideon Toury's Target-Oriented Theory and descriptive translation studies, among many theoretical paradigms that have emerged, provide the opportunity to examine the influence of target culture on the translated text, comparisons using matrix norms and textual-linguistic norms reveal the translator's proximity to the source culture, in other words, the adequacy of the translation and the proximity to the target culture, that is, the acceptability. This study aims to analyze the translations of Daniel Defoe's Robinson Crusoe, which was translated by two different translators working for Türkiye İş Bankası Kültür Publications and Yapı Kredi Publications, through these concepts, and to present a comparison and understanding in the context of the structural differences and the stylistic preferences of the translators. Instead of the prescriptive approach in which translation is characterized as good or bad and equivalence is sought how translation manifests from an epistemological paradigm on the already existing idea of equivalence put forward by Gideon Toury is examined. Therefore, in this study, translations and publishing houses were examined within the framework of target- oriented theory, and the obtained data revealed that translators from publishers with similar ethos put forward translations in different adequacy and acceptability tendencies. In this sense, this study has become a distinctive study as it focuses on the different preferences of translators who work for publishing houses with similar ethos.
