9. Ulusal Çağdaş Siyaset Felsefesi Sempozyumu, Ankara, Türkiye, 12 - 13 Ekim 2024
Politikos2/1|17|LEVİNAS’TAMERHAMETSİZADALETİNBİÇİMSİZLİĞİ1Öz:Levinas,Batıfelsefegeleneğineegemenolan şiddet,kötülükveadaletsizliğin,ontolojikdüşünüşünanahattınıoluşturanvebirertahakkümaracıolaraknitelendirilenAynılıkveBütünlükfikrininBaşka’yaveBaşkası’nayaşamhakkıtanımayankaynaklarıaracılığıylagerçekleştirildiğiniilerisürer.Levinas’taontolojiileetikarasındakiilişkininçatıştığıveetiğinilkfelsefeolduğusavunusu,ontolojik,etikvepolitiktümtartışmalarınmerkezindeyeralır.Budüzlemdeaçığaçıkanadalettartışmasıdakökenini,ontolojikveetikkarşıtlığıntartışmalızeminindebulur.Adalettalebiönce,BenileBaşkasıilişkisindekiyüz’ünetikgörünümüne,sonradayüzyüzeetikilişkiyikesintiyeuğratanÜçüncülerintoplumsalyaşamdakisimetrikhaktalebineyerleşir.AdaletkavramıylabirliktedüşünmeyealıştığımızözgürlükfikriyseAynılıkfikrininBaşkaveBaşkası’nıyoketmegücünedeniyleLevinasçıasimetriketikilişkidendışlanırvehiçbirzamanetikilişkininkoşuluolarakbeliremez.Etikilişkideyüzyüzeolmayı,varlıktakiçıkarınakarşıilgisizkalmayıveBaşkasıiçinolma’yıilkeedinenetikben’inkarşısına,tekililişkidekiyüzyüzeliği,asimetriyibozanvetoplumsalilişkidesimetriyitalepedenÜçüncütarafçıkar. İşteoandanitibarensevgi,merhametvebağışlamakolarakdüşünülenadalet,kutsietikanlamındanuzaklaşmaya,biçimsizleşmeyevepolitikbirformabürünmeyebaşlar.Levinas’takarşılaştırılabilirilişkikipindekipolitikadalet,etikben’inBaşkasıkarşısındakisonsuzsorumluluğunasınırgetirmekteveÜçüncülerinhakveözgürlüklerinikorumakadınapolitikyaşamdaontolojikdüzleminkurallarınaöncelikvermektedir.Levinas’ınBaşkasıveHolocaustfikrietrafında şekillenensiyasetveadaletkuramı,politikalanaaitnormlarınbaşınabuyrukbırakılamayacağıvebualanınetikdüzlemeaitsonsuzaşk,sevgi,merhametvefedakârlıklaşekillenmesigerektiği,böylelikleetikadaletininsanlararasınormlarıyenideninşaetmeyisağlayacağıçağrısıylagörünürhalegelir.Makalede,Levinas’ınadaletolmaksızınmerhametolanaksızdırvemerhametolmaksızındaadaletbiçimsizleşirsözündenhareketle,önceadaletinetikvepolitikalandakiikiligörünümüörneklerleizahedilecek,sonradaetikvepolitikabirlikteliğiyleşekillendirdiğietikadaletçağrısının,toplumsalvepolitikmeseleleriirdelemedeveçözümüretmedeişlevselolupolmadığıtartışılacaktır
THEWARPEDNESSOFUNCHARITABLEJUSTICEINLEVINAS’STHOUGHT