Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, sa.53, ss.269-282, 2022 (Hakemli Dergi)
Tarihten günümüze karşılaştırmalı siyaset alanı yönetim sistemlerini karşılaştırmanın ötesine geçerek baskı grupları, oy verme
davranışları ve siyasi partiler olmak üzere çeşitli konuları incelemeye başlamıştır. Bu çalışmada demokrasinin vazgeçilmez
unsurlarından olan siyasi partilerin oluşumu, Jön Türkler ve Ceditler Hareketleri bağlamında incelenecektir. Bu kapsamda
Lipset ve Rokkan’ın bölünme kavramı çerçevesinde Türkiye’de ve Orta Asya’da siyasi partilerin oluşumu tarihsel bir bakışla
ele alınacaktır. Jön Türkler ve Ceditler faaliyetleri ve hedefleri açısından benzerlik göstermekle beraber farklılıkları da
bulunmaktadır. Her iki hareket Batı’daki siyasi ve toplumsal dönüşümlerin yarattığı olaylardan büyük ölçüde etkilenmiştir.
Çalışmada, Batı tipi eğitimi ve yönetimi benimsemeleri, anayasaya dayalı hükümet kurulmasından yana taraf olmaları,
mevcut sisteme muhalif olmaları açısından Jön Türklerin Türkiye tarihinde, Ceditlerin de Orta Asya tarihinde ilk siyasi parti tipi
hareketler olduğu ileri sürülmektedir