ERKEN CUMHURİYET DÖNEMİNDE TARİH ÖNCESİ ARKEOLOJİSİNİN GELİŞİMİ


Creative Commons License

Mustafaoğlu G.

Türkiye’de Arkeoloji ve Sanat Tarihinin 100 Yılı, Nurşen Özkul Fındık,Atakan Akçay, Editör, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara, ss.53-66, 2023

  • Yayın Türü: Kitapta Bölüm / Mesleki Kitap
  • Basım Tarihi: 2023
  • Yayınevi: Nobel Yayın Dağıtım
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Sayfa Sayıları: ss.53-66
  • Editörler: Nurşen Özkul Fındık,Atakan Akçay, Editör
  • Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

29 Ekim 1923’te cumhuriyetin ilanından 14 Mayıs 1950’kadar geçen süre içinde Erken Cumhuriyet Dönemi, ülkeyi dönüştürme amaçlı reformların yeni bir kültür oluşturduğu zaman dilimi olarak tanımlanmaktadır. Bu dönem içinde, özellikle 1930 yılına kadar, siyasal ve kültürel reformlar emperyal geleneğin gündelik hayat ve yönetim alanlarında tamamen çözülmesi ve ulus devlet inşasının gerçekleşmesi önündeki engellerin kalkmasına yönelik nitelikler taşımaktadır (Sezer, 2021: 129). Cumhuriyetin erken dönemlerinde ulus devlet inşasını şekillendirecek kültürel reformlar çerçevesinde, tarih ve arkeolojinin bir devlet politikası oluşturulmasında ve bu bağlamda kültür politikasını şekillendiren dinamiklerin belirlenmesinde önemli rollere sahip oldukları görülmektedir. Kültür politikasının oluşmasında ve ilkelerin saptanmasında Atatürk'ün düşünce ve görüşleri en büyük etkendir. Uygulamanın ise direkt olarak devlet ve devletin ilgili kurumları ile gerçekleştiği görülmektedir. Gerçekleşme süreci içinde Halkevleri, Türk Tarih Kurumu, Maarif veya Kültür Bakanlıkları ve 1936 yılında Ankara Üniversitesinin nüvesini oluşturan Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesinin de büyük görevler üstlendikleri görülür (Özgünel, 1986: 898). 1933’te Atatürk’ün öncülüğünde gerçekleştirilen Üniversite Reformu ile kapatılan Darülfünun’un yerine kurulan İstanbul Üniversitesi de Erken Cumhuriyet Dönemi’nin önemli kurumları arasında yer almaktadır. Yukarıda sayılan bu kurumlara yönelik detaylı bilgilere yazının ilerleyen bölümlerinde değinilecektir.