Akademik Veri Yönetim Sistemi
İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, sa.21, ss.45-75, 2025 (Hakemli Dergi)
Bilgisayarların ve internetin yaygınlaşması bir yandan gazetecilerin işlerini kolaylaştırırken,
diğer yandan yeni bir gazetecilik türünü ortaya çıkarmıştır. İnternet gazeteciliği ya da online
gazetecilik olarak adlandırılan bu tür, geleneksel gazeteciliğin olanaklarını genişletir ve
haberlerin daha geniş bir topluluğa yayılmasını sağlar. Bununla birlikte, habercilik alanında
yeni teknolojilerin kullanımı yeni hukuksal ve etik sorunlara neden olmaktadır.
Bu sorunlardan biri de bilgisayarlar ve internetin bir araya gelmesiyle oluşan yeni
teknolojilerin intihal (plagiarism) olanaklarını kolaylaştırmasıyla telif hakları ihlallerinin
artmasıdır. İnternet ortamında yüzlerce haber ve fotoğraf sitesine ulaşılarak
kes/kopyala/yapıştır komutlarıyla, başka sitelere ait haber ve görüntü materyalleri
alınabilmektedir. Böyle bir ortamda haber sitelerinin sayısı giderek artmıştır. Ancak sitelerin
içeriğine bakıldığında, bu niceliksel artışı niteliksel bir gelişmenin izlemediği, aynı haberin
yüzlerce sitede kopyalandığı bir ortam yaratıldığı görülmektedir. Mevcut hukuksal durumun,
hızla değişen yeni teknolojilerin kolaylaştırdığı intihali önlemede aynı hızla yeni
düzenlemelere gidememesi fikri mülkiyet konusunu ve bu alandaki büyüyen sorunları
gündeme getirmektedir.
Bu çalışmada, habercilik alanındaki intihal haber medyası ve gazeteciler açısından fikri
mülkiyet haklarından telif hakları (copyright) bağlamında ele alınmış ve internet
gazeteciliğine ilişkin olarak sanal uzayda yaşanan sorunlar değerlendirilmiştir. Bu amaçla,
haber telif hakları konusundaki tartışmalar, dava örnekleri üzerinden incelenmiş, ardından
sanal uzay yayıncılığının bir özelliği olan link verme (linking) uygulamasının internet
gazeteciliğinde yol açtığı telif sorunları üzerinde durulmuştur.