Uluslararası Akdeniz Hukuk Kongresi, Antalya, Türkiye, 4 - 06 Temmuz 2022, ss.489-490
Bilgi değişimi, devletlerin mükelleflerinin yurt dışındaki
varlıkları ve gelirlerine yönelik bilgi edinmeleri için gerekli bir araç olması
nedeniyle vergilendirme alanında önemli bir konu haline gelmiştir. Vergi amaçlı
bilgi değişimi, vergiden kaçınma ve vergi kaçakçılığıyla mücadele için gerekli
bir araç olarak temayüz etmiştir.
Uluslararası vergi hukukunun ana gündem maddelerinden birisi
bilgi değişimi konusu olmuştur. Vergi kayıp ve kaçağı ile mücadelede
işbirliğinin ve buna bağlı olarak bilgi değişiminin önemi kavranmıştır. Bu
konuda hızlı bir ilerleme kaydedilmiştir. Ayrıca bilgi değişimi anlaşmaları son
yıllarda en fazla imzalanan anlaşmalardan birisi olmuştur.
Gabriel Zucman “The
Missing Wealth of Nations: Are Europe and the U.S. net Debtors or net
Creditors?” isimli makalesinde ülkelerin hanehalklarının global finansal
varlıklarının yaklaşık %8'nin vergi cennetlerinde olduğunu tespit etmiştir.
Bilgi değişimi ve vergilendirmeyi sağlayacak alternatif araçlar söz konusu
değilse, vergi cennetleri başta olmak üzere yurtdışındaki finansal kuruluşlar
aracılığıyla kişilerin ellerindeki varlıklar kolaylıkla vergiden kaçırılabilecektir.
Bilgi değişimini kurumsallaştırmaya yönelik ilk adımlar
1960’lardan itibaren OECD çabalarıyla atılmıştır. Bu çalışma bilgi değişimi ile
ilgili tarihsel zincirin halkalarını birleştirerek adım adım bir bütünü
göstermeye çalışacaktır. En eski metinlerden günümüze kadarki metinleri
incelemiş olacaktır.
Çalışma kapsamında bilgi değişimine yönelik; çift taraflı
(bilateral) OECD anlaşmaları/modelleri, çok taraflı (multilateral) Avrupa
Konseyi (CoE) ile OECD metinleri/anlaşmaları, Avrupa Birliği direktifleri/anlaşmaları
ve Türkiye’deki otomatik bilgi değişimine yönelik düzenlemeler irdelenecektir.
Exchange of information has become an important issue in the
field of taxation, as it is a necessary tool for states to obtain information
about taxpayers assets and incomes abroad. Exchange of information for tax
purposes is one of the necessary tools for combating tax avoidance and tax
evasion.
One of the main agenda items of international tax law has
been the subject of exchange of information. The importance of collaboration
and exchange of information resulting from the collaboration in the struggle
against tax avoidance and evasion has been grasped. Rapid progress has been
made in this regard. In addition, exchange of information agreements have been
one of the most signed agreements in recent years.
Gabriel Zucman found that around 8% of the global financial
wealth of households is held in tax havens in his article named “The Missing Wealth of Nations: Are Europe
and the U.S. net Debtors or net Creditors?”. If there is no alternative tools
to exchange of information and taxation, the assets in the hands of individuals
can be easily evaded through financial institutions abroad, especially in tax
havens.
The first steps to institutionalize exchange of information
have been taken by OECD efforts since the 1960’s. This study will try to show the
whole structure by combining the links of the historical chain about exchange
of information step by step.
In the study, we will give a detailed discussion on the bilateral
OECD's agreements/models, multilateral the Council of Europe (CoE) and the OECD
texts/agreements, the European Union directives/agreements and the regulations about
automatic exchange of information in Turkey.