Gazi Türkiyat Türkoloji Araştırmaları Dergisi, cilt.3, sa.32, ss.81-99, 2023 (Hakemli Dergi)
Bu çalışmanın amacı, gençlik yazını çevirisinde kültürel aktarımı incelemek ve özellikle Türk gençlik yazınında önemli bir kitleye hitap eden bir eserin İngilizceye yapılan çevirisinde kültürel ögelerin aktarımı için tercih edilen çeviri stratejilerini saptamaktır. Bu çalışmada, İpek Ongun tarafından kaleme alınan Kamp Arkadaşları (1982) romanı ve bu romanın Meltem Erkmen tarafından yapılan İngilizce çevirisi Camp Friends (2004) incelenmiştir. Peter Newmark’ın kültürel öge sınıflandırmasına göre kaynak metinden elde edilen 692 kültürel ögenin erek metindeki çevirilerinin tamamı incelenmiş ve yine Newmark’ın çeviri stratejilerine göre her bir kültürel öge kategorisi için çevirmen tarafından tercih edilen çeviri stratejisi dağılımı verilmiştir. Ayrıca her bir kategoriden en sık tercih edilen çeviri stratejilerini temsilen toplamda 23 örneğin ayrıntılı incelemesine yer verilmiştir. Kaynak metindeki kültürel ögeler ve çeviri stratejileri için Newmark’ın “Translation and Culture” (2010) adlı makalesinde yer alan altı maddelik kültürel öge sınıflandırmasına ve çeviri stratejilerine; ek olarak da A Textbook of Translation (1988) adlı kitabına başvurulmuştur. Bulgular, çevirmenin kaynak kültüre ait kültürel ögeleri genellikle erek kültüre tanıtmaya ve aktarmaya çalıştığını, ancak erek kültüre uzak olan ve anlaşılması zor olabilecek ifadelerin çevirisinde hedef kültürdeki karşılığını bulmaya çalıştığını göstermektedir. Çevirmen, bir taraftan çocuk ve gençlik yazını çevirisinin gelenekleri ve gereklilikleri doğrultusunda kaynak kültür bağlamını erek kültüre uyarlarken diğer taraftan da hedef kültürün gençlerine yönelik kültürel aktarımda bulunmuştur.
This study aimed to examine cultural transfer in the translation of youth literature, especially to determine the preferred
translation strategies to transfer the cultural elements in the English translation of a work that addresses a significant
readership in Turkish youth literature. This study examined Kamp Arkadaşları (1982) by İpek Ongun and its English
translation Camp Friends (2004) by Meltem Erkmen. In this study, all the translations in the target text of 692 cultural
elements obtained from the source text were examined according to Peter Newmark's cultural element classification. The
preferred translation strategy distribution for each category according to Newmark’s translation strategies was given in
detail. Representing the most preferred translation strategies from each category, a total of 23 examples were examined in
detail within the scope of the article. For the cultural elements in the source text, the six-item cultural element
classification, and for the strategies used in their translation in the target text, Peter Newmark’s article titled “Translation
and Culture” (2010) and his book titled A Textbook of Translation (1988) were consulted. The findings show that the
translator usually tries to introduce and transfer the cultural elements of the source culture to the target culture but tries
to find the equivalent in the target culture in the translation of expressions that are far from the target culture and may be
difficult to understand by the target readers. On the one hand, the translator adapted the cultural context in line with the
traditions and requirements of translation of children's and youth literature; on the other hand, she made cultural transfers
to the youth of the target culture.